Bel fıtığı , omurgadaki disklerin yerinden kayması veya yırtılması sonucu sinir köklerine baskı yaparak ağrı ve uyuşmaya neden olan bir rahatsızlıktır. Omurga, omurlar ve bu omurların arasında yer alan disklerden oluşur. Diskler, omurlar arasında yastık görevi görerek hareket esnasında şoku emen ve omurganın esnekliğini sağlayan yapılardır. Bel fıtığı, genellikle bu disklerin iç kısmındaki ‘jelimsi madde’nin dışarı çıkması ve çevredeki sinir köklerine baskı yapması sonucu meydana gelir.

Bel Fıtığı Neden Olur?

Bel fıtığı, sıklıkla ağır kaldırma, ani hareketler veya sürekli oturarak çalışma gibi nedenlerle ortaya çıkar. Ayrıca yaşlanma süreciyle birlikte disklerin doğal yapısının bozulması da bel fıtığı riskini artırır. Genetik faktörler, obezite, sigara kullanımı ve kötü duruş alışkanlıkları da bu rahatsızlığa zemin hazırlayabilir.

Bel fıtığı, genellikle omurlar arasındaki disklerin yıpranması, hasar görmesi veya yerinden kayması sonucu meydana gelir. Bu durum, çeşitli nedenlerle ortaya çıkabilir ve bazı risk faktörleri bel fıtığı gelişme olasılığını artırabilir.

1. Ağır kaldırma ve ani hareketler , bel fıtığına neden olabilecek önemli etkenlerdendir. Özellikle ağır cisimleri yanlış bir şekilde kaldırmak, omurgaya aşırı yük bindirerek disklerin kaymasına veya yırtılmasına yol açabilir. Yanlış kaldırma teknikleri, ani ve kontrolsüz hareketler de bu durumu tetikleyebilir.
2. Uzun süre oturarak çalışma veya hareketsiz yaşam tarzı , bel fıtığının bir başka yaygın nedenidir. Masa başı işler veya sürekli bilgisayar kullanımı, omurga üzerinde sürekli baskı oluşturabilir ve bu durum zamanla disklerin yıpranmasına neden olabilir. Aynı şekilde, fiziksel aktivitenin az olması kasları zayıflatarak omurga desteğini azaltabilir ve bel fıtığı riskini artırabilir.
3. Yaşlanma süreci , disklerin doğal yapısının bozulmasına yol açabilir. Yaş ilerledikçe disklerin içindeki jelimsi madde su kaybeder ve elastikiyetini yitirir. Bu durum, disklerin daha kırılgan hale gelmesine ve kolayca yırtılmasına neden olabilir. Ayrıca, yaşlanma ile birlikte disklerin yüksekliği azalır ve omurga üzerindeki yük dağılımı bozulur.
4. Genetik faktörler , bel fıtığı riskini artıran bir diğer önemli faktördür. Ailede bel fıtığı geçmişi olan kişilerde bu rahatsızlığın gelişme olasılığı daha yüksektir. Genetik yatkınlık, disklerin yapısal özelliklerini ve dayanıklılığını etkileyebilir.
5. Obezite , bel fıtığı riskini artıran bir diğer önemli faktördür. Aşırı kilo, omurga üzerinde ek baskı oluşturur ve disklerin yıpranmasını hızlandırır. Obezite aynı zamanda hareket kabiliyetini azaltarak kasların zayıflamasına ve bel fıtığı riskinin artmasına neden olabilir.
6. Sigara kullanımı , disklerin beslenmesini olumsuz etkileyen bir faktördür. Sigara içmek, disklerdeki kan akışını azaltarak onların daha çabuk yıpranmasına ve hasar görmesine neden olabilir. Ayrıca, sigara kullanımı genel olarak vücudun iyileşme kapasitesini düşürür ve bel fıtığı riskini artırır.

Kötü duruş alışkanlıkları, omurga sağlığını olumsuz etkileyebilir ve bel fıtığına zemin hazırlayabilir. Özellikle uzun süre yanlış pozisyonda oturmak veya ayakta durmak, omurga üzerindeki dengesiz yük dağılımına ve disklerin yıpranmasına yol açabilir.

Bel Fıtığı Belirtileri Nelerdir?

Bel fıtığının belirtileri arasında belde ağrı, bacaklara yayılan ağrı, uyuşma, karıncalanma ve kas güçsüzlüğü yer alır. Ağrı, genellikle hareketle artar ve dinlenme ile azalır. Ancak bazı durumlarda ağrı sürekli olabilir ve günlük aktiviteleri zorlaştırabilir. Bu belirtiler, sinir köklerine yapılan baskının şiddetine ve etkilenen sinirin bulunduğu bölgeye bağlı olarak değişiklik gösterebilir.

• Bacaklarda uyuşma ve karıncalanma hissi omurgadaki sinirlerin sıkışması sonucu ortaya çıkar.
• Bacaklara vuran şiddetli ağrı fıtıklaşmış diskin sinirlere baskı yapması nedeniyle oluşur.
• Bel hareketlerinde kısıtlanma omurga çevresindeki kasların gerilmesi ve spazmı sonucu görülür.
• Yürüme ve oturma sırasında zorlanma fıtığın sinirleri etkilemesiyle ortaya çıkar.
• Ayak ve bacak kaslarında güçsüzlük omurgadaki sinirlerin zarar görmesi sonucu gelişir.

Bel Fıtığı Nasıl Tedavi Edilir?

Bel fıtığı tedavi seçenekleri, fıtığın şiddetine ve hastanın genel sağlık durumuna bağlı olarak değişir. İlk aşamada genellikle dinlenme, fizik tedavi, ağrı kesici ilaçlar ve anti-enflamatuar ilaçlar kullanılır. Fizik tedavi, kasları güçlendirmek ve omurga hareketliliğini artırmak için özel egzersizler içerir. Ağır vakalarda, cerrahi müdahale gerekebilir. Cerrahi yöntemler arasında diskektomi, laminektomi ve yapay disk implantasyonu yer alır.

Cerrahi Olmayan Tedavi Seçenekleri

• Fizik tedavi ve egzersiz programları
• İlaç tedavisi
• Epidural steroid enjeksiyonları
• Alternatif tedaviler
• Korse tedavisi

Bel Fıtığı Tedavisinde Çekme ve Germe Yöntemi

• Traksiyon yönteminin faydaları ve riskleri

Cerrahi Müdahale

• Mikrocerrahi ve endoskopik cerrahi yöntemler
• Cerrahi müdahale sonrası iyileşme süreci
• Acil cerrahi müdahale gerektiren durumlar
• Diskektomi, hemilaminotomi, hemilominektomi yöntemleri
• Cerrahi sonrası iyileşme süreci ve dikkat edilmesi gerekenler